Bất ngờ lớn nhất: Đức trở thành cựu vô địch World Cup và về nước sớm- Ảnh: REUTERS

Chuyên gia bóng đá Đoàn Minh Xương đã gởi đến Tuổi Trẻ Online những ghi nhận bước đầu của ông qua vòng đấu bảng như sau:

Chưa có chiến thuật mới được khai sinh

Với những người làm bóng đá VN thì World Cup là cơ hội tốt để được chiêm nghiệm những thay đổi thú vị của môn thể thao Vua này. Nhưng sau 48 trận đấu đầu tiên của giải thì chưa thấy xuất hiện sơ đồ chiến thuật mới.

Hầu hết các đội đều sử dụng chiến thuật 4-4-2, 4-1-4-1, 4-3-2-1 hay 3-5-2 biến thiên qua từng thời điểm của trận đấu. Nhưng điều nổi bật nhất là cách thức tiếp cận trận đấu của họ khá chặt chẽ, tập trung phòng ngự chắc chắn, nguyên tắc là không được để thủng lưới trước khi ghi bàn vào lưới đối phương.

Khi kiểm soát được thế trận khá an toàn thì họ mới tổ chức tấn công bằng cách đẩy đội hình lên cao. Do vậy người xem ít có dịp chứng kiến những màn tấn công ào ạt theo kiểu đánh phủ đầu, áp đão đối thủ ngay sau tiếng còi nhập cuộc, điều thường thấy ở các kỳ World Cup trước đây.

Bùng nổ bàn thắng. Vì sao?

Vì sao có đến 51% bàn thắng đến từ tình huống cố định? 

Có nhiều lý do: do các đội chơi phòng ngự số đông đương nhiên sẽ bị phạm lỗi nhiều; đội đá phạt tận dụng rất tốt tình huống cố định như phạt góc, phạt đền, phạt trực tiếp hay ném biên để chuyển thành bàn thắng sau khi không thể xuyên thủng hàng thủ bằng các pha bóng sống.

Nhiều bàn thắng đến từ các tình huống đá phạt cố định- Ảnh: REUTERS

Công nghệ VAR cũng góp phần giúp cho các quyết định của trọng tài xác đáng hơn, nhờ vậy mang lại nhiều quả đá phạt cố định và dẫn tới bàn thắng. 

Công nghệ này đã xác định được đâu là tình huống cố ý chơi bóng bằng tay hay vô tình để bóng chạm tay, hậu vệ truy cản đối phương trong vòng cấm có phạm lỗi 12 hay không. Tổng cộng trọng tài thổi 24 quả phạt đền nhờ công nghệ VAR, trong đó có 18 cú sút thành bàn thắng.

Tất nhiên vẫn còn đó những tranh cãi dai dẳng chung quanh công nghệ này, đơn giản là do cái mới thường ít khi được thừa nhận. Theo tôi thì công nghệ này là tương đối phù hợp, góp phần minh oan cho nhiều cầu thủ và được số đông thừa nhận.

Phong độ chưa như mong đợi

Nhiều đội bóng lớn, được gọi là ứng cử viên vô địch nhập cuộc với trạng thái kém hưng phấn, không sung mãn thể lực do vậy đã gặp nhiều khó khăn ở vòng đấu bảng như Argentina, Brazil, Tây Ban Nha…Tệ nhất là đương kim vô địch Đức khi xếp chót bảng và xách valy về nước sớm.

Senegal về nước sớm vì có nhiều thẻ vàng hơn Nhật Bản- Ảnh: REUTERS

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới sự sa sút mà chỉ những người trong cuộc mới lý giải chính xác nhất. Tuy nhiên, đa phần đều do các trụ cột bị quá tải, bị vắt kiệt sức ở các giải nhà nghề châu Âu và phần nào đó là chủ quan trước đối thủ.

Không được kỳ vọng nhiều, nhưng bộ ba Croatia, Bỉ và Uruguay gây được ấn tượng khi thắng tuyệt đối ở vòng bảng nhờ đội hình ổn định, cầu thủ chín muồi về tài năng.

Năm đại diện châu Phi thì chỉ mỗi Senegal là thể hiện được đúng bản sắc của châu lục này, thật tiếc khi họ bị loại vì bị phạt thẻ vàng nhiều hơn Nhật Bản (6 thẻ so với 4 thẻ). Nỗi ấm ức của Senegal vẫn còn đó khi bị loại là do lần đầu tiên FIFA áp dụng việc căn cứ vào thẻ phạt để xác định đội vào vòng trong sau khi ngang bằng với đối thủ về điểm, hiệu số bàn thắng bại.

Cho dù quy định này được phổ biến cặn kẽ trước ngày World Cup 2018 khai mạc, thế nhưng không đội nào hiểu thấu đáo. Kể cả có tường tận với quy định mới được áp dụng này thì tất cả các đội đều phải chơi quyết liệt để chăn chặn bàn thắng hay ghi bàn vào lưới đối thủ. 

Tính quyết liệt trong bóng đá là không thể thiếu, và song hành với quyết liệt luôn là thẻ phạt. Nói vậy để cảm nhận hết nỗi buồn của Senegal trên đường về nhà…

Cổ động viên Nhật Bản hào hứng khi đội nhà vào vòng đấu nốc - ao- Ảnh: REUTERS

Dù còn khoảng cách với bóng đá châu Âu, Nam Mỹ nhưng năm đại diện châu Á ít nhiều làm nên những khoảnh khắc thú vị trên đất Nga. Họ chiến đấu như những chiến binh, tấn công không mệt mỏi, phòng ngự ngoan cường và luôn thể hiện khát vọng vươn lên. Iran cầm hòa Bồ Đào Nha, thua suýt soát Tây Ban Nha. Hàn Quốc tạo nên địa chấn khi hạ Đức 2-0, Nhật Bản hiên ngang vào vòng trong dù bị chỉ trích ở 15 phút cuối trước Ba Lan.

Nhiều ngôi sao tầm cỡ sau ở Qatar, thế nhưng nhân tố mới - tức tài năng trẻ- vẫn còn mờ mịt ở đâu đó. Bên cạnh những chuyện thú vị thì nhân tố mới chưa xuất hiện chính là thoáng buồn sau giai đoạn I World Cup lần này…