Nếu tìm kiếm lịch sử các đội tuyển quốc gia, bạn sẽ nhận ra một chi tiết thú vị. Gần phân nửa những màn ra mắt World Cup ấn tượng thuộc về các đội châu Phi.

Kỷ niệm về lần đầu tiên luôn rất đáng nhớ. Ghana vào vòng 16 đội World Cup 2006, rồi Senegal đi đến tứ kết năm 2002 hay Nigeria thi đấu dũng mãnh năm 1994 và trước nữa là Cameroon lọt vào tứ kết 1990.

Các đội châu Phi thường chơi rất tưng bừng trong lần đầu tiên dự World Cup, vì tinh thần chính là thế mạnh của họ.

Những đội tuyển đến từ lục địa đen có thể không đủ kinh nghiệm, sự khôn ngoan để tiến vào top 4 của giải, nhưng họ luôn được xem như những chú ngựa ô của giải đấu. Tốc độ, sức mạnh, tinh thần chiến đấu cao luôn có giá trị ở các giải đấu cúp. Thêm vào đó, World Cup còn là một cơ hội để những cầu thủ da màu "chào hàng" với bóng đá châu Âu.

Không có đội châu Phi nào là "lính mới" ở kỳ World Cup này, nhưng lần cuối cùng Ai Cập được góp mặt ở sân chơi số một hành tinh đã cách đây những 28 năm, trong khi Senegal cũng là 16 năm.

Tất nhiên, chẳng còn cựu binh nào của cả 2 đội còn sót lại từ thời đó. Nên tập thể Ai Cập và Senegal dự World Cup 2018 vẫn được xem là những "lính mới".

Nhưng cũng chính họ là 2 đội bóng được đánh giá cao nhất trong nhóm 5 đội châu Phi, với bộ đôi tiền đạo hủy diệt từ Liverpool - Mohamed Salah (Ai Cập) và Sadio Mane (Senegal).

Theo thống kê của trang web chuyên về chuyển nhượng Transfermarkt, đội hình Senegal trong lần triệu tập gần nhất có tổng giá trị lên đến 306 triệu euro, xếp thứ 11 trong só 32 đội dự World Cup, thậm chí đứng cao hơn cả nhiều tên tuổi quen thuộc khác như Thụy Sĩ, Mexico, Colombia...

Sadio Mane hiển nhiên là ngôi sao số một Senegal,  nhưng trong tay HLV Aliou Cisse còn sở hữu hàng loạt hảo thủ khác đang khoác áo những CLB hàng đầu châu Âu. Có thể kể ra trung vệ Kalidou Koulibaly (Napoli), tiền vệ Idrissa Gueye (Everton) hay cầu thủ chạy cánh Keita Balde (Monaco)... Senegal lại nằm trong một bảng đấu khá nhẹ với Ba Lan, Colombia và Nhật Bản.

Nếu so với Senegal, đội hình của Ai Cập không thể đồng đều bằng, với tổng giá trị chỉ là 128 triệu euro. Nhưng cái tên Mohamed Salah đủ để tạo ra những kỳ vọng to lớn. Tiền đạo người Ai Cập thăng hoa rực rỡ ở mùa giải này khi tỏa sáng trong cả màu áo Liverpool lẫn tuyển quốc gia. Anh được ví như "Messi xứ kim tự tháp".

Có thể so với tiền đạo của Barca, "Messi Ai Cập" chưa thể nào sánh bằng về thành tích ở CLB. Nhưng những gì mà Salah làm cho đội tuyển quốc gia lại cao hơn Messi. Ở tuyển Argentina, Messi ghi được 61 bàn trong 123 trận, đạt hiệu suất 0,49 bàn/trận. Còn với Salah, con số này lại là 33 bàn sau 57 trận, tức 0,58 bàn/trận. Salah cũng là vua phá lưới vòng loại World Cup 2018 khu vực châu Phi với 5 bàn thắng. Gần như một mình anh đưa Ai Cập vượt qua vòng loại, trong bảng đấu có Ghana hùng mạnh.

Ở World Cup 2018, Ai Cập nằm trong bảng A với chủ nhà Nga, Uruguay và Saudi Arabia - một bảng đấu vừa phải, không có đội bóng nào được đánh giá vượt trội họ.

Khó khăn của Ai Cập nằm ở chấn thương của Salah. Tiền đạo 25 tuổi đang phải chạy đua để kịp hồi phục chấn thương sau trận chung kết Champions League và nhiều khả năng phải vắng mặt trận đấu đầu tiên ở World Cup - gặp Uruguay.

Ảnh: Reuters, Allafrica

So với Senegal và Ai Cập, 3 đội bóng châu Phi còn lại gồm Nigeria, Morocco và Tunisia tuy có nhiều kinh nghiệm thi đấu ở World Cup hơn nhưng lại không được đánh giá cao bằng. Ngôi sao là điều mà 3 đội bóng này không có.

Với Nigeria, đã qua lâu rồi cái thời họ còn sở hữu những Nwanko Kanu hay Jay Jay Okocha. Nigeria hiện tại không có một gương mặt nào thực sự nổi bật trong các CLB hàng đầu châu Âu. Bù lại, HLV Gernot Rohr lại sở hữu một dàn cầu thủ rất đồng đều.

Trong tuyển Nigeria hiện tại, có đến 5 cầu thủ được Transfermarkt định giá từ 15-25 triệu euro gồm Wilfred Ndidi, Victor Moses, Alex Iwobi, Ahmed Musa và Kelechi Iheanacho. Không đội tuyển châu Phi nào có được một đội ngũ nhiều cầu thủ chất lượng như vậy.

Kinh nghiệm là một yếu tố quan trọng khác. Nigeria đã dự liên tiếp 2 kỳ World Cup 2010 và 2014. Rất nhiều cầu thủ Nigeria đến Nga hè này từng chinh chiến ở Rio de Janeiro 4 năm trước. Đó là một ưu thế đáng kể.

Còn khó khăn của Nigeria nằm ở bảng đấu bị đánh giá là tử thần của kỳ World Cup này - với Argentina, Croatia và Iceland.

Câu chuyện tương tự cũng đến với Morocco và Tunisia, họ không có được những lá thăm may mắn. Ở bảng B, Morocco phải đụng độ Tây Ban Nhà và Bồ Đào Nha cùng Iran trong khi Tunisia nằm trong bảng G có Anh và Bỉ với ẩn số Panama.

Sẽ là một loạt cơn động đất nếu Nigeria đánh bại Argentina, Morocco hạ gục Bồ Đào Nha hay Tunisia vượt mặt Anh hoặc Bỉ.Và vì vậy hãy sửa soạn tinh thần để chào đón cuộc phiêu lưu của những chú ngựa hoang Phi châu trên đất Nga hè này.

Ảnh: FIFA, Goal, AP