Phóng to

Robert Hoyzer - Ảnh tư liệu

FIFA cung cấp cho Interpol 20 triệu euro (tương đương 28 triệu USD) để tiến hành các chiến dịch chống nạn mua bán tỉ số trận đấu, biến bóng đá thành công cụ kiếm tiền phi pháp của giới cá cược.

Ai quyết định một trận đấu?

Thông thường thì đó là các cầu thủ, những người trực tiếp ghi bàn hay để cho đối phương ghi bàn, cộng với trọng tài, những người công nhận hay không công nhận bàn thắng, thậm chí có thể tạo ra cơ hội cho các cầu thủ làm nên bàn thắng. Nhưng đáng tiếc, trong không ít trường hợp, một bàn tay mafia nào đó lại quyết định tất cả.

Trong cuộc đấu tranh chống nạn mua bán tỉ số trận đấu, báo chí luôn là lực lượng trọng yếu. D.Hill, tiến sĩ Đại học Oxford về tội phạm có tổ chức, không phải là người đầu tiên nhưng là phóng viên quả cảm nhất, bản lĩnh nhất và gặt hái nhiều thành công nhất. Ông đã lặn lội điều tra ở Mỹ, châu Phi, châu Âu, nhưng rồi phải công nhận vùng Đông Nam Á chính là nơi hắc ám số một.

Đã nhiều đêm, trong các khách sạn ở Singapore hay Malaysia, trước khi đi ngủ Hill phải trèo lên tháo gỡ tất cả bóng đèn trong phòng, rồi lại một mình xoay xở chuyển giường sang một góc khác. Ông sợ giữa đêm khuya, địch thủ sẽ phá cửa xông vào phòng, bật đèn lên rồi chĩa súng vào góc phòng vốn kê giường mà nã đạn.

Vì viết về tội phạm cá độ bóng đá mà nhiều nhà báo đã bỏ mạng. Steiner, năm 1994 mất tích ở Bỉ trong quá trình theo dõi ông trùm có biệt danh Zhenyun Ye. Tại Malaysia, Fernandez và Rokk đã nhận một viên đạn bằng thạch cao với lời nhắn nhủ ”lần sau là đạn thật”, khiến hai ông phải bỏ cuộc. I.Rudnhicov công bố băng ghi âm về bằng chứng cá độ ở Nga, để cuối cùng chính ông vào ngồi tù ở St. Petersburg!

Hill đã kể ra 20 nhà báo phải bỏ mạng vì thể thao Nga, theo những phương pháp đặc trưng mafia: nổ tung trong xe, bắn năm phát vào đầu, cưỡng bức phải tự vẫn... Chống tội phạm quả là quá trình xương máu.

Nhưng Hill vẫn đi tới cùng và công bố trong cuốn sách Ai quyết định - Bóng đá và tội phạm có tổ chức (2008, bản tiếng Việt 2010). Ông đã lột tả chân dung cả chục nhân vật cỡ Perumal, đã đưa ra những chứng minh, những con số đầy sức thuyết phục. Riêng các sới bạc Hong Kong, tiền thu về từ dịch vụ cá độ bóng đá Giải ngoại hạng Anh là 2,5 tỉ USD vào năm 2001.

Tại Mỹ, doanh số cá độ thể thao lên tới 100 tỉ USD mỗi năm. Chỉ một công ty cá độ Netteler, thu nhập năm 2007 lên tới 10,6 tỉ. Các đường dây cá độ dẫn đến nạn mua bán tỉ số trận đấu trên toàn thế giới, từ giải hạng 2 đến các giải ngoại hạng, từ Cúp châu Âu đến Champions League, từ giải U-17 đến giải vô địch thế giới. Có chỗ chỉ là nghi vấn theo kiểu “tin chắc mà chưa chứng minh được”, có nơi đầy đủ bằng chứng đàng hoàng.

Cuối cùng, D.Hill đã đến Zurich tìm gặp ông Champagne (giám đốc đối ngoại) và đích thân chủ tịch S.Blatter của FIFA. Rồi cuối cùng Hill đã thất vọng vì thái độ nghi ngờ, thiếu quyết tâm, thậm chí lảng tránh của những nhà điều hành bóng đá thế giới. Mãi đến mùa hè 2011 mới có động thái dứt khoát hơn. Có muộn quá không?

Nước Đức không yên ả

Suốt sáu năm trở lại đây, nước Đức kiên trì tiến hành cuộc đấu tranh chống tội phạm trong cá độ bóng đá. Họ đi đến những kết luận dứt khoát, rõ ràng, đưa nhiều nhân vật ra xét xử và kết án trước tòa, nhưng vẫn chưa thể tin rằng tội phạm mua bán tỉ số trận đấu đã bị đẩy lùi hoàn toàn. Kết quả thì có đấy nhưng mục tiêu cuối cùng hình như vẫn còn xa.

Năm 2005 “vụ Hoyzer” trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới. Từ danh từ riêng chỉ tên Hoyzer, người ta đã tạo nên động từ hoyzern mang ý nghĩa khuynh đảo tỉ số trận đấu, và từ này xếp hàng thứ 7 trong mục chọn “từ của năm” 2005. Lúc ấy, Robert Hoyzer là chàng thanh niên 26 tuổi, cao 1,98m, nặng 94kg, đã ba năm là trọng tài của DFB. Một tương lai đầy hứa hẹn.

Nhưng Hoyzer bị đặt vào tầm ngắm vào tháng 8-2004, khi trong một trận đấu cúp quốc gia, vị trọng tài này đã dùng một thẻ đỏ và hai quả phạt đền vô lý làm thay đổi kết quả trận đấu. Tháng 1-2005, vụ án Hoyzer chính thức bắt đầu và nhà chức trách dần khui ra một đường dây với nhiều trọng tài, cầu thủ, quan chức khác.

Đặc biệt, người ta biết thủ phạm chính, người đứng đầu cả đường dây là một thanh niên người Croatia tên là Ante Sapina. Sào huyệt cá độ là quán cà phê King ở Berlin, nơi Sapina là chủ. Hoyzer ở quán này trong cả tuần, theo lời khai của anh, và thậm chí quần áo Hoyzer thay ra cũng do bà mẹ Sapina giặt hộ. Vị trọng tài hám tiền học nghề và hành nghề tại đây.

Sau quá trình bắt bớ và điều tra phức tạp, phiên tòa mở ngày 18-10-2005, xử Hoyzer và năm đồng phạm, chưa kể 19 bị can khác đang tiếp tục điều tra. Tại tòa, Hoyzer thú nhận “đã có tác động làm sai lạc kết quả thi đấu để đổi lấy tiền bạc và quà cáp”. Ngày 17-11-2005 Tòa Berlin kết án Hoyzer 2 năm, 5 tháng tù giam.

Ngày 18-7-2008 Hoyzer được tha trước kỳ hạn, do có “thái độ tốt trong thời gian thụ án”. Cùng bị tù với trọng tài là ông trùm cá độ trẻ tuổi Ante Sapina với mức án nặng hơn: 2 năm, 11 tháng tù.

Năm 2009 “vụ Bochum” thật sự làm chấn động thế giới bóng đá. Viện Kiểm sát Bochum đã khởi tố vụ án với kết quả điều tra ban đầu đủ để nghi ngờ hơn 200 trận đấu. Nhiều người bị bắt để điều tra, ngoài cầu thủ, HLV, quan chức còn có cả... bác sĩ và người nấu ăn, muốn gây ảnh hưởng lên trận đấu bằng cách can thiệp vào sức khỏe cầu thủ.

Đến tháng 5-2011, khi kết thúc thẩm vấn ở Bochum, tòa khẳng định có 47 trận đấu bị làm sai lạc kết quả theo lợi ích của giới cá độ. Trong đó có một trận vòng loại World Cup, một trận U-21, một trận Champions League, bốn trận Europa League, còn lại là các trận đấu ở Đức, Thụy Sĩ, Áo, Bỉ, Thổ Nhĩ Kỳ, Hungary, Slovenia, Croatia và Canada.

Không cần các trận đấu đỉnh cao, cứ có bóng đá là có thể chơi cờ bạc. Nếu năm 2005 chỉ là vụ Đức thì năm 2009-2011 đã là một vụ quốc tế.

Đáng chú ý, nhân vật cầm đầu vẫn là Ante Sapina, bây giờ đã 35 tuổi. Mùa hè 2008 Sapina được tha với nhận xét “khó có thể tái phạm”. Nhưng có lẽ không ngơi nghỉ dù chỉ một ngày, trùm cá độ đã khởi đầu những vụ làm ăn mới. Sau khi tuyên án Sapina 5 năm 6 tháng tù giam, ông chánh án nói thêm:”Bị cáo đã làm hỏng tài năng của mình”. Sapina từ nhỏ nổi tiếng là thần đồng toán học.

Một tin bổ sung: trong vụ Bochum, Sapina đã tổ chức làm ăn với các ông trùm châu Á. Có liên quan gì đến Perumal không? Phiên tòa ở Đức vẫn chưa kết thúc: họ có thể điều tra sang giới cầu thủ chuyên nghiệp. Sapina phải có cả một mạng lưới lớn.

__________

Ít ai biết rằng chứng chỉ hành nghề môi giới cầu thủ cũng là thứ mua bán được. Chẳng mấy ai có thể tưởng tượng ra mấy tay môi giới cầu thủ ngày nào nay bỗng trở thành một thế lực bóng đá thật sự.

Kỳ tới: Phía sau chứng chỉ hành nghề môi giới cầu thủ